Vücudumuz çevresel pek çok etkenle “zehir deposuna” dönüyor… Yaşadığımız evlerde sağlığımız açısından gizli tehlikelerle dolu. Bu yüzden başta kanser olmak üzere birçok ciddi hastalıkla karşı karşıya kalıyoruz.
Görünmeyen Kanserojen: RADON GAZI
Radon kokusuz, tatsız, renksiz, doğal radyoaktif bir gazdır, toprak ve kayalar üzerinde var olan uranyumun parçalanması sonucu oluşmaktadır. Binaların üzerine konuşlandığı taş ve kayalardan; granit, tuğla gibi yapı malzemelerinden sızan radon gazı akciğer kanserleri için sigaradan sonra ikinci önemli risk faktörüdür. Yapı malzemeleri taş ve topraktan üretildikleri için radon gazı salınımına neden olurlar. Müstakil binalarda, zemin ve bodrum katlarda radon birikimi daha fazladır. Radon gazı toz ve diğer parçacıklara tutunarak akciğerlere yerleşmektedir. Radon gazı suda eriyebilme özelliğine sahiptir, yeraltı sularında erimiş halde radon bulunabilir. Evlerde bulunan doğal gaz da bir miktar radon içermektedir. Radon gazı birçok binaya iyi izolasyon yapılmamış temellerdeki çatlaklar, tesisat boşlukları ve duvar arası boşluklardan sızar. Akciğer kanserlerinin yüzde 15’inden radon gazı sorumludur ve sigara içmek radon gazının etkisini arttırır. Bina yapılacak bölgelerin ve binalarda kullanılacak yapı malzemelerinin radyasyon seviyesini belirlemek son derece önemlidir. Radon gazı kaynağı olan kayaçlar Türkiye’de de yaygındır.
Oda Spreyleri de Tehlikeli
Koku giderici spreyler havadaki kötü kokuları yok etmezler, kötü kokuları örter veya burun yollarını kaplayarak koku almayı engeller. Oda spreyleri sıklıkla amonyak, naftalin, fenol, kserol, etanol ve formaldehit gibi kanserojen bileşikleri içermektedir.
Yatak Odanızdaki Kimyasallar
Yatak odasındaki yatak, yastık ve yatak malzemelerinin çoğu sentetik materyallerden yapılmaktadır. Bu materyaller alev geciktiriciler ve boyalar gibi kimyasal toksik maddeleri içermektedir.
Pamuklu Giysileri Tercih Edin
Giysilerin üretim ve yıkanma aşamasında kullanılan kimyasal maddelerin kalıntıları giysilerde bulunmaya devam ederken bu kimyasal toksik maddeler özellikle nehirlere deşarj edilerek çevre kirliliğine ve kanserojen etkiye yol açmaktadır. Giysilerin birçoğu naylon, polyester, akrilik gibi doğal olmayan sentetik materyallerden yapılmaktadır. Giysilerin üzerinde bulunan boyalar, formaldehit ve güve önleyici kimyasallar en çok bilinen toksik bileşiklerdir. Yün ve pamuk gibi doğal materyallerden yapılmış giysiler tercih edilmektedir. Giysilerin kuru temizleme işleminden geçirilmeleri de önemli sorunlara yol açmaktadır. Kuru temizlemede kullanılan kimyasallar oldukça toksiktir ve bu tür giysiler giyilmeden önce iyice havalandırılmalıdır
Banyo ve Çamaşır Odası Toksinleri
Banyo ve çamaşır odasında kullanılan malzemelerin büyük çoğunluğu toksik kimyasal maddeleri barındırmaktadır. Diş macunu, gargara, şampuan, saç spreyi, sabun, parfüm, cilt losyonu, deodorant, kolonya, tıraş losyonu, tıraş köpüğü, nemlendiriciler gibi kişisel bakım ürünlerinde BTH (butillendirilmiş hidroksitoluen), BHA (butilhidroksianol), paraben ve formaldehit gibi toksik maddeler vardır ve çok kolayca vücuda absorbe olurlar. BHA koruyucu ve antioksidan amaçlarla kullanılan ve E320 kodu ile bu ürünlerde yer alan kimyasal toksik bir maddedir.
Deodorantların bir kısmında alüminyum vardır. Alüminyum kanserojen ve nörotoksik bir bileşiktir. Güzellik kremlerinde bulunan paraben maddesi de aynı şekilde toksik ve kanserojendir. Kişisel bakım ürünlerinin yanı sıra çamaşır odasında kullanılan sabun, şampuan, koku gidericiler, deterjanlar, beyazlatıcılar, leke gidericiler ve yumuşatıcıların hepsi toksik kimyasal maddeler içermektedir.
Sentetik Halılara Dikkat
Kapalı mekanlardaki kirliliğin en önemli nedenlerinden biridir. Halılar plastik, yün veya pamuk lifsi maddelerden yapılmaktadır. Doğal materyallerden değil çoğunlukla PVC, naylon, polyester, akrilik, poliüretan, lateks gibi plastik malzemelerden yapılan halı ve kilimler fazla miktarda toz tutar ve kimyasal madde içerir. Özellikle yeni olan ve sentetik liflerden yapılmış halılarda birçok toksik kimyasal madde bulunmaktadır. Yapıştırıcılar, alev geciktiriciler ve boyalar, leke önleyici kimyasallar, güve ilaçları ve nem önleyici kimyasallar bunlardan bazılarıdır. Halılar klozetlerden binlerce kat daha fazla bakteri, küf ve mantar içerirler. Yeni halılar özellikle toksiktir ve kapalı mekanlarda bulundurulmamalıdır.
Sirkeli Suyla Temizleyin
Halılar üzerinde oynayan çocukları olan aileler ve evde evcil hayvan besleyen aileler halılardaki toksik kimyasallara özellikle duyarlı olmalıdırlar. Halı temizleyici kimyasallar da özellikle toksiktir ve halılar temizlendikten sonra uzun süre kurutulmalı ve sonra kullanılmalıdır. Halı temizlemede kullanılan deterjan ve şampuanların çoğu naftalin, etanol, amonyak ve kanserojen olduğu bilinen leke çıkartıcı olarak kullanılan perkloretilen içermektedir. Halılar deterjanlarla değil sirkeli su ile temizlenmelidir. Halı lifleri arasında üreyen bakteri ve mantarların toksinleri odanın daha da kirlenmesine neden olur.
Deterjan Temizlemez Kirletir
Deterjanlar en tehlikeli kimyasal maddeleri içinde gizleyen insan ve çevre sağlığına zarar veren ürünlerdir. Ambalajlı gıdalar ne kadar katkı maddesi içerirse, deterjanlardan aynı şekilde birçok katkı maddesi vardır. Deterjanlar temizleyici, renklendirici, beyazlatıcı, yumuşatıcı, köpürtücü, parlaklık verici, esans, korozyon önleyici ve antimikrobik kimyasallar gibi birçok toksik madde içerir. Çamaşır ve bulaşık deterjanlarında yumuşatıcı olarak kullanılan fosfat çevre kirliliğinin en önemli nedenlerinden birisidir. Evlerde ve lokantalarda kimyasal deterjanlarla yıkanmış yemek kaplarında biriken kimyasal deterjanlar kronik deterjan zehirlenmesine yol açabilir.
Yemek kapları bol temiz su ile yıkanmalı ve kurulanmalıdır. Bulaşık makinelerinin deterjanları toksiktir, kap-kacak sirkeli su ile temizlenmelidir.
Mobilyalarınız Yeni mi?
Mobilya yapımında kullanılan yapıştırıcılar, vernik, boya ve cilalar birçok kimyasal toksik madde içerebilmektedir. Mobilyalardan yayılan formaldehit ve yangın geciktiriciler sağlık açısından olumsuz etkilere yol açarlar. Formaldehit alerjik ve kanserojen bir madde olarak kabul edilmektedir. Yapılan çalışmalarda evlerin özellikle oturma odalarında ve mutfaklarda formaldehit düzeyi toksik seviyelerde bulunmuştur. Formaldehit kanserojen bir kimyasaldır. Kan kanserine yakalanan çocukların evlerinde yapılan araştırmalarda yüksek formaldehit varlığı tespit edilmiştir. Birçok ülkede kozmetik ürünlerinde formaldehit kullanımı yasaklanmıştır. Formaldehit ürünlerde formalin olarak gizlenebilmektedir. Formaldehit kanserojen bir kimyasaldır. Mobilyaların yeni olması gerekmez. Yeterince havalandırılmış ahşap mobilyalar tercih edilmelidir. Kokusu olan ve kokusu doğal olmayan her şey toksiktir.
Sunta ve MDF Olmasın
Doğal masif mobilya ürünleri tercih edilmeli, mobilya alınırken formaldehit kullanılıp kullanılmadığı sorgulanmalı, MDF ve suntadan yapılan mobilyalardan uzak durulmalıdır.