Bugünlerde tuz tartışmaları yeniden gündemde… Kaya, Himalaya gibi tuzların organik ve sağlığa faydalı olduğu yönünde görüşler var. Oysa her iki tuzun da rafine tuzdan bir farkı yok. Dolayısıyla tuz tüketiminin çok fazla olduğu ülkemizde en sağlıklı yol, tuz tüketimini azaltmaktır…
Ne işe yarar?
Suyun damar içinde tutulması, sinir iletileri ve kasların kasılması için tuza ihtiyaç vardır. Ayrıca tuz, besinlerin hücre içine girişini de kolaylaştırır. Gıdalardan tuz alımı, günlük tuz alımının %75’i kadardır. Dışarıdan yemeklere tuz katılması ise günlük tuz alımının %15’i kadardır… Ancak aşırı tuz tüketimi bazı sağlık sorunlarına yol açar. Tuz fazlalığı ayrıca kemik erimesi ve insülin direncine de neden olabilir. Hipertansiyon, kalp damar hastalıkları ve felcin en önemli önlenebilir nedenlerinden biridir. Dünya Sağlık Örgütü günde en fazla 5 gram tuz alımını önermektedir. Oysa Türkiye ortalama günlük tuz tüketimi 15 gramdan fazladır ve bu değer önerilen miktarın 3 katından daha fazladır.
Kaya tuzu nedir?
Yeraltından katı halde elde edilen tuzlar kaya tuzlarıdır. Kaya tuzunun mineral bakımından zengin, kimyasal içermeyen, doğal bir tuz olduğu söylenmektedir. Kaya tuzunun çok büyük kısmı sodyum klorürdür. Ayrıca içeriğinde magnezyum, kalsiyum, demir, çinko, potasyum, bakır gibi mineraller çok az miktarda bulunmaktadır.
Himalaya tuzu nedir?
Himalaya tuzu da bir tür kaya tuzudur. Rengi, içinde barındırdığı demir oksitten dolayı pembedir. Rafine olmamış Himalaya tuzunun %85’i sodyum klorürdür. %15’i ise mineral, element ve diğer katkı maddelerinden oluşur. Fazla demir içerdiği için zararlı bile olabilir.
Rafine tuzdan farkları var mı?
Günlük olarak tüketilen rafine tuz %97.5 sodyum klorür, yüzde 2.5 kadar iyot ve topaklaşmayı önleyen katkı maddesinden oluşmaktadır. Rafine kaya tuzunun %97.5’i sodyum klorürdür. Rafine olmayan Himalaya tuzunda ise %85 oranında sodyum klorür vardır.
İşte azaltma yolları
Sadece hipertansiyon, böbrek ve kalp hastalarının değil, herkesin tuz tüketimini azaltmasında yarar var. Peki bunu nasıl mı başaracaksınız?
- Baharat ve maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen gibi aroma sağlayıcıları tuz yerine tercih edin.
- Tuzsuz ekmek tüketin.
- Zeytin ve peyniri akşamdan suda bekletin.
- Yemeklere daha az salça ve tuz ekleyin.
- Konservelerden uzak durun.
- Turşu tüketimini abartmayın ve yıkamadan yemeyin.
- Etiket okuma alışkanlığı kazanın. Ürünlerin sodyum miktarına bakın.
- İşlenmiş ürün kullanmayın.
- Bulyon yerine et suyunu kendiniz yapın.
- Hazır çorbalar yerine ev yapımı çorbaları tercih edin.
- Cips yerine fırınlamış bol baharatlı patates tüketin.
- Satın aldığınız gıdaların ve maden suları gibi içeceklerin sodyum içeriğini etiketinden kontrol edin.