Kadınlarda Check-up’ın Şifreleri

Check-up yaptırmak önemli midir?

Kronik hastalıklar belirli bir süre her hangi bir belirti ve bulgu vermeden seyretme eğilimindedir. Kronik hastalıklarla ilgili belirti ve bulgular ortaya çıktığı zaman hastalıkların tedavisi güç olmaktadır. Bu nedenle hastalıkların erken dönemde belirti ve bulgu vermeden teşhis edilmesi son derece önemlidir.

Kadın check-up’ı farklı mıdır?

Kadın check-up’ı birçok branşı ilgilendiren bir uygulamadır. İç hastalıkları muayenesi ve biyokimya tetkikleri yanı sıra, kadın doğum muayenesi ve gerekli tetkikleri kapsamalıdır, ihtiyaç olduğu takdirde bir fizik tedavi uzmanı ve bir diyetisyenin de katkıları gerekir.

Kadın check-up’ı kişiye özel midir?

Kadın check-up’ı kişiye özel bir uygulamadır. Kadının yaşı, işi, daha önce geçirdiği hastalıklar, kullanmakta olduğu ilaçlar, alışkanlıkları, hobileri, yaşadığı ve çalıştığı ortama ait ayrıntılar, aile bireylerinin ve özellikle birinci derece akrabalarının hastalıkları çok iyi öğrenildikten sonra check-up uygulamasına geçilmelidir. 40 yaşından önce ve 40 yaşından sonra check- up uygulamaları farklı olabilmektedir.

Kadınlarda en sık ölüm sebepleri nelerdir?

Kalp ve damar hastalıkları kadınlarda en önde gelen ölüm nedenidir. İkinci sırada kanser hastalığı yer almaktadır. Özellikle akciğer, meme ve kolon kanserleri en sık kanser türleridir. Daha sonraki sıralarda ise felçler, KOAH hastalığı ve Alzheimer hastalığı gelmektedir. Bu teorik bilgiden yola çıkarak kadın check-up uygulaması özelleştirilmelidir.

Kadınlarda kalp damar hastalıkları için risk faktörleri nelerdir?

Kadının yaşı, menopoz sonrası dönem, birinci derece akrabalarda erken yaşlarda kalp hastalığı görülmesi, sigara, hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği, şişmanlık, şeker hastalığı, hareketsiz bir yaşam tarzı ve stres bu açıdan en önemli risk faktörleridir. Bu faktörler açısından muayene ve araştırma kadın check-up’ının en önemli unsurudur.

Kadında şeker hastalığı için risk faktörleri nelerdir?

Diyabet hastalığı için risk faktörleri arasında aile öyküsü (genetik), 45 yaş üzeri olmak, hipertansiyon, gestasyonel diyabet (diyabetin gebelikte ortaya çıkıp, gebelik sonrası ortadan kalkması), iri çocuk doğurmak, iyi huylu kolesterolün 45 mg/dl’den az olması, trigliseridlerin 250 mg/dl’nin üzerinde olması yer almaktadır.

Kadında meme kanseri için risk faktörleri nelerdir?

Ailenin kadınlarında meme ve yumurtalık kanseri bulunması, erkeklerinde prostat kanseri var olması, erken menarş (ilk adet görme), geç menopoz, hiç doğum yapmama, ilk doğumun 30 yaşından sonra olması, genetik (BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları), ileri yaş, iyonize radyasyon, uzun dönem östrojen kullanımı, obezite, yüksek yağlı diyet, beyaz ırk, bir memede kanser gelişimi diğer meme için risk teşkil eder.

Kadınlarda osteoporoz için risk faktörleri nelerdir? Hangi tetkikler yapılmalıdır?

Osteoporoz risk faktörleri önlenebilir ve önlenemez risk faktörleri olarak iki ana gruba ayrılır. Önlenebilir risk faktörleri; kalsiyum eksikliği, D vitamini eksikliği, östrojen eksikliği, sigara, alkol, kafein, ilaçlar (kortizon, tiroid ilaçlar), hareketsizlik, diyet dengesizliği ve aşırı tuz kullanımıdır. Önlenemez risk faktörleri ise yaş, ırk (beyaz ırk), cins (kadın cinsiyet), erken menopoz ve aile öyküsüdür.

kadinlardacheckup-gztKadın check-up’ı ile erkenden teşhis konulan kanserler nelerdir?

Serviks (rahim ağzı), meme kanseri, kolon kanseri ve akciğer kanseri check-up taramaları ile erken dönemde teşhis edilen ve tedavi edilebilen kanser türleridir.

Kadınlarda meme muayenesi nasıl olmalıdır?

Her kadın ayda bir kez kendi kendini elle muayene etmelidir. Bu uygulama için en uygun zaman adetten sonraki 5 ila 8. günlerdir. Bu muayene dışında 18-39 yaş arası kadınların 3 yılda bir kez doktor tarafından meme muayenesi önerilmektedir. 40 yaşından sonra da her yıl mamografi ve gerekirse meme ultrasonografisi önerilen tetkiklerdir. Mamografi meme kanserini erken teşhis etmek için düşük dozda radyasyon verilerek çekilen meme röntgen filmidir.

Anne veya teyzesinde meme kanseri olanların özel bir test yaptırması gerekir mi?

Rutin tetkikler dışında bu kişilerin BRCA1 ve BRCA2 denilen gen mutasyon testlerini yaptırmaları gerekir.

Smear testi nedir?

Smear testi rahim ağzı infeksiyonları, kanseri ve kanser öncesi durumları tespit amacıyla uygulanan özel bir tarama testidir. Bu test gerekirse HPV (Human Papilloma Virüs) DNA- PCR testi ile tamamlanmaktadır.

HPV nasıl bir hastalıktır ve aşısı var mıdır?

HPV, ABD’de her yıl 6-7 milyon insana bulaşır. Hem kadın hem de erkekte hastalık yapan bu virüsü erkekler bulaştırır. Cinsel yolla bulaşan en yaygın hastalıktır. Kadınlarda rahim ağzı kanserinin ve siğillerin çoğundan sorumlu bir virüstür. Enfekte olan kişilerin çoğunda herhangi bir belirti ve bulgu ortaya çıkmaz ve infeksiyon iki yıl içinde temizlenir. Ancak infeksiyonun gizli olarak devam ettiği %10-20 kişide, 20 yıldan sonra rahim ağzı kanseri ortaya çıkabilir. HPV virüsünün yüzden fazla serotipi vardır. 16 ve 18 tipi en sık hastalık yapan virüslerdir. Aşının mevcut kanserojen lezyonlara veya genital siğillere etkisi yoktur. Aşı bütün HPV virüslerine karşı koruma sağlamamaktadır ve ne kadar süreyle koruyucu etkisi olduğu tam olarak bilinmemektedir. 11-26 yaş arasında uygulanması önerilmektedir. En erken uygulama yaşı 9’dur.

Hamileliğe hazırlanan kadınlarda hangi testler yapılmalıdır?

Kan şekeri tayini, tiroid testleri, demir düzeyi, B12, folik asit düzeyleri ve kızakmıkçık hastalığı geçirip geçirmediğine yönelik tetkiklerin yapılması gerekir.

Tiroid hastalıkları kadınlarda sık mıdır? Hangi tetkikler yapılmalıdır?

Tiroid hastalıkları kadınlarda erkeklerden 10 kat daha fazla görülmektedir. Yaşla birlikte kadınlarda tiroid hastalıkları sıklığı artmaktadır. TSH testi yapılması gereken en önemli testtir. Gerekirse tiroid hormonlarının saptanması, tiroid ultrasonu yapılması gereken diğer testlerdir.

Kadınlarda kansızlık sık mıdır? Hangi testler yapılmalıdır?

Adet dönemindeki kayıplar nedeniyle kadınlarda demir eksikliği kansızlığı sıktır. Bunun yanı sıra B12 ve folik asit düzeylerinin bilinmesi gerekir.