Kalın bağırsak kanseri yaygın kanser türlerinden biri… Bu önemli hastalık sinsice ilerleyip, geç fark edilebiliyor. Belirtiler ortaya çıktığında ise kanser vücuda çoktan yayılmış oluyor. Dolayısıyla erken teşhis için kolonoskopik tetkikler hayati önem taşıyor. Kolonoskopi kalın barsakların endoskopik olarak incelenme yöntemidir. Ucunda aydınlatıcı bir aletle kalın bağırsağın İçine girilerek, iç yüzü detaylı bir şekilde incelenir’ diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk bu konuda önemli bilgiler verdi…
50 yaşın üstündekiler için düzenli tarama şart kolonoskopi kalın barsak kanserleri için en önemli tanıma ve teşhis aracıdır. Polip adı verilen henüz kanserleşmemiş lezyonların bulunması, çıkarılması ve incelenmesi bu yöntemle mümkündür. Kalın barsak kanserleri genetik geçiş gösteren bir özelliğe sahiptir. Ailesinde kolon kanseri olan kişilerin erken yaşlarda ve en sık kolonoskopik tetkiklerle taranması önemlidir. Barsak kanserleri erken tanı konduğunda tamamen tedavisi mümkün hastalıklardandır. Bu nedenle tamamen sağlıklı olan insanların bile 50 yaşından sonra her 5 yılda bir kolonoskopi yaptırması önerilmekte ve rutin check up programlarında yer almaktadır.
Ağrısız Bir Yöntemdir
Öncelikle barsakların boşaltılması ve temizlenmesi gerekir. Kolonoskopiden önceki gün katı gıdalar yenilmez, gece 12’den sonra hiç bir şey yenilip içilmez. Kolonoskopi öncesi gece ve sabah müshil etkili olan ilaçların kullanılması önerilir. Özellikle kan sulandırıcı (aspirin, coumadin, heparin, klopidogrel) ilaç kullananların doktorlarına danışarak bir hafta kadar önceden bu ilaçlarını kesmeleri gerekir.
Kolonoskopi yüzeyel sedasyon verilerek yapılan ağrısız bir inceleme yöntemidir. İşlem 15-30 dakika kadar sürmektedir. İşlem sırasında nadiren barsak delinmesi (perforasyon) ortaya çıkabilir. Biyopsi alınması ve poliplerin çıkarılması esnasında nadiren kanamalar söz konusu olabilir. Genellikle sorunsuz gerçekleştirilen bir işlemdir.
Başka Hastalıkların da Teşhisini Sağlar
İltihabi barsak hastalıkları adı verilen ülseratif kolit ve Crohn hastalıklarının tanısında, hastalıkların seyri esnasında ortaya çıkabilecek kanserlerin erken teşhisinde kolonoskopi önemli bir tanı aracıdır.
Kabızlığı olan hastalarda sık olarak ortaya çıkan barsak divertiküllerinin tanısında kolonoskopi önemli bir yöntemdir. Açıklanamayan karın ağrısı, barsak kanaması, kronik kabızlık, kronik ishal gibi şikayetleri olan kişilerde kolonoskopi gerekli olan bir yöntemdir.
Özellikle erkeklerde ortaya çıkan ve sebebi anlaşılamayan demir eksikliği olan kişilerde kolonoskopi zorunludur. Melena denilen katran renginde dışkılaması olanlarda, eğer yapılan gastroskopi işlemi normal ise yine kolonoskopi önerilmektedir.
Aynı Zamanda Tedavi Eder
Kolonoskopi sadece teşhis koyma aracı değildir. Var olan poliplerin erkenden tanınması ve çıkarılması bu yöntemle mümkündür. Bunun dışında barsak kanamalarının erkenden tanınması ve çeşitli yöntemlerle tedavi edilerek durdurulması kolonoskopi ile mümkündür. Kolonoskopi ayrıca kolondan yabancı cisim çıkarılması, darlıkların stent takılarak veya balonla genişletilerek ortadan kaldırılması için de önemli bir yöntemdir. Ayrıca kolon tıkanmalarında da tedavi edici role sahiptir.