Akut bronşit akciğerlere hava giriş çıkışını sağlayan bronşların şişerek iltihaplanmasıdır. En sık neden üst solunum yolu infeksiyonları ile birlikte virüslerdir. Bütün akut bronşit vakalarının %90’ınından virüsler, %10 kadarından bakteriler sorumludur. Ayrıca fiziksel ve kimyasal etkenler de akut bronşite neden olabilir.
Akut bronşit sonbaharda özellikle erkeklerde sık olan bir hastalıktır. Sigara, duman, hava kirliliği, ani ısı değişiklikleri, soğuk hava, çok kuru ve nemli havalar akut bronşiti tetikleyebilir. Akut bronşit allerjisi olan hastalarda daha sık ve ağır seyreder.
Hangi Şikayetlere Yol Açar?
İnatçı ve şiddetli öksürük en sık şikayettir. Öksürük neredeyse olmazsa olmaz şikayetlerden biridir ve balgam sıklıkla öksürüğe eşlik eder. Balgam koyu renkli olabilir, kan içerebilir. Hafif ateş, göğüste yanma, burun akıntısı, boğaz ağrısı, eklem ve kas ağrıları tabloya eşlik edebilir. Erişkinlerde boğmaca hastalığı akut bronşite ve çok uzun süreli inatçı öksürüğe neden olabilir. Boğmacadan korunmak için aşı yapılması bu açıdan son derece önemlidir.
Nasıl Teşhis Konur?
Fizik muayene, kan tahlilleri ve akciğer filmi çekerek tanı konur. Ayırıcı tanıda en önemli hastalık zatürredir. Her iki hastalık aynı şikayetlere yol açar, fakat akciğer filmleri birbirinden çok farklıdır, zatürrede akciğerlerde dinlemekle kendine has sesler duyulur.
Akut Bronşite Karşı Nasıl Önlem Alınabilir?
Vücut bağışıklık sisteminin yüksek tutulması son derece önemlidir. Özellikle beslenme ve uyku kalitesi vücut direncini arttırır. Yeşillikler, sebze ve meyvelerden oluşan bir diyet vücudun ihtiyacı olan kalori, vitamin, mineral ve antioksidanları yeteri kadar sağlar. Az miktarda organik, temiz ve taze hayvansal ürünler de bu diyete katkı sağlayarak bağışıklık sistemini aktive eder. Sık sık ellerin yıkanması, herkesin temas ettiği yerlere dokunmamaya çalışmak önleyici olabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Etken sıklıkla virüsler olduğu için antibiyotik tedavisi gerekmez. Bakterilerin işin içine karıştığı anlaşılırsa antibiyotik kullanılabilir. Balgamın renkli olması hastalar ve doktorlar tarafından yanlış olarak antibiyotik kullanılması için gerekçe olarak değerlendirilir. Oysa viral bronşitte de renkli balgam söz konusu olabilir. Üst solunum yolu infeksiyonları ve akut bronşit yanlış ve gereksiz olarak antibiyotiklerin en sık kullanıldığı hastalıklardır. Akut bronşitin tedavisi belirtilere yöneliktir. Ateş ve ağrı kesici ilaçlar, bitkisel öksürük kesici ilaçlar ve yatak istirahati sıklıkla yeterlidir.