Metil Alkol: Öldürmezse Kör Eder

Metil alkol, tahta veya odun talaşı alkolü olarak bilinen ve endüstride sık kullanılan bir kimyasal maddedir. Metil alkol, odunun havasız bir ortamda yüksek ısı verilerek damıtılması ile elde edilmektedir. Normalde alkollü içkiler etil alkol ile hazırlanmaktadır. Metil alkol koku ve görünüm olarak etil alkole çok benzer ve ayrım yapılamaz. Çok ucuz olduğu için alkollü içkilerde etik alkol yerine kullanılmaktadır. Endüstride yaygın olarak kullanılan metil alkol boya inceltici, antifriz, cam temizleyici olarak, vernikte ve diğer ürünlerde bulunmaktadır. Özellikle organik çözücülerde metil alkol sık olarak kullanılmaktadır. Metil alkol ucuz olduğu için içkilere ve kolonyaya kaçak olarak katılmaktadır.

Etil alkolden ayırt edilemeyen metil alkol insanlar için toksik ve öldürücüdür. 10 ml’si körlüğe, 30 ml’si ile ölüme yol açabilmektedir. Sadece içki olarak değil, kolonya olarak vücuda yoğun bir biçimde sürülmesi sonucu da zehirlenme ortaya çıkabilir. Metil alkol barsak sisteminden hızla emilerek %30 kadarı akciğer, %10 kadarı böbrekten değişmeden atılmakta, geri kalanı ise karaciğer tarafından alkol dehidrogenaz enzim aracılığı ile işlenerek formaldehit ve formik asit oluşmaktadır. Metil alkolün kendisi değil, metaboliti olan formaldehit ve formik asit toksiktir.

Metil alkol zehirlenmesinde bulantı-kusma, karın ağrısı, ishal, şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtileri bulanık görme, ışığa bakamama ve körlük gibi çok önemli göz siniri ile ilgili belirtiler takip eder. Daha sonra beyin ödemi, böbrek yetersizliği, kalp ve solunum durması, koma ve ölüm gerçekleşir. Görme bozukluğu, asidoz gibi belirtiler metil alkol alımından 24-36 saat sonra gerçekleşir. Çünkü toksik metaboliti olan formik asit oluşması için belirli bir zaman geçmelidir. Metil alkol zehirlenmesinde erken tanı ve tedavi çok önemlidir. Destek tedavisi, aktif kömür ve diyaliz tedavisi önemlidir. Metil alkolün antidotu ise etil alkol ve fomepizole denilen bir bileşiktir. Bu iki antidot karaciğerde metil alkolü metabolize eden alkol dehidrogenaz enzimi durdurarak, formik asit oluşumunu engeller. Metil alkol zehirlenmesinde körlüğe ve ölüme neden olan formaldehit ve formik asittir. Enzim sistemi durdurulursa metil alkol zarar vermeden böbrekler yolu ile vücuttan atılmış olur. Önlem olarak açıkta satılan içkilerden, merdiven altı üretilen kolonyalardan uzak durulmalıdır. Bandrollü ve açılmamış içkiler, markalı kolonyalar tercih edilmelidir.