Ölümcül Bir Hastalık: Yaz İshali

Sıcaklarda çabuk bozulan ya da hijyenik olmayan ortamlarda hazırlanan gıdalar ishale neden oluyor. Üç günden fazla süren yüksek ateş ile şiddetli karın ağrısının eşlik ettiği durumlarda ise mutlaka doktora başvurulması gerekiyor.

Sıcaklarda çabuk bozulan ya da hijyenik olmayan ortamlarda hazırlanan gıdalar ishale neden oluyor. Üç günden fazla süren, yüksek ateş ile şiddetli karın ağrısının eşlik ettiği durumlarda ise mutlaka doktora başvurulması gerekiyor.

Gıda maddeleri sıcak havalarda çok çabuk bozulur ve birçok hastalık yapıcı zararlı mikroorganizmaları barındırır. Hijyen kurallarına dikkat edilmediğinde bozulan ve içinde zararlı mikroorganizmalar bulunan bu gıda maddeleri hastalık sebebi olabilir. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, yaz aylarında yaygın görülen ishalle ilgili önemli bilgiler verip, hayati uyarılarda bulundu…

İşte Korunma Yolları

Mikrop ve zehire bulaşmış yiyecek ve suları tüketmek ishal oluşumuna neden olur. Sokak satıcılarından alınan gıdalar, pişmemiş ve kabuğu soyulmamış sebze ve meyveler, çiğ veya az pişmiş et ürünleri, kabuklu deniz mahsulleri en riskli gıdalardır. Tüketilen yiyecekler hijyen açısından mutlaka kontrol edilmelidir. Oda sıcaklığında servis edilen pişmiş, sos ve mayonezle tatlandırılmış yiyecekler, mahalli sütler her zaman risklidir. Özellikle musluk suyu ve buza dikkat edilmelidir. Bazı lokantalar çeşme suyunu şişeleyip servis yaparlar. Bu sık görülen ve turist ishaline yol açan bir durumdur. Ellerin yemek öncesi ve tuvalet sonrası mutlaka yıkanması da yararlı önlemlerden biridir.

Sık Seyahat Ediyorsanız…

Turist ishali en sık rastlanan seyahat hastalığıdır. Yurtdışına tatile gidenlerin yaklaşık yüzde 50’sinde ortaya çıkmaktadır. Genellikle seyahatin ilk haftasında görülmekle birlikte herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir, seyahat sonrası da görülebilir. Genç erişkin ve küçük çocuklar en riskli gruplardır. Altta yatan başka hastalıkları bulunanlar ve ilaç kullananlarda da risk yüksektir. Genellikle karın ağrısı, karında kramplar, 24 saat içinde 3-4 kez sulu ve şekilsiz dışkılama sık belirtilerdir. Yüksek ateş ve kanlı ishal olması genellikle beklenmez, kusma nadir olarak görülür.

Bu Gıdalara Dikkat!

Gıda zehirlenmeleri; besinlerle bulaşan, aynı yemeği yiyen iki ya da daha fazla kişiyi etkileyen, mide-bağırsak sistemine ait belirtilerle seyreden aniishal-gzt başlangıçlı bir infeksiyon hastalığıdır. Gıda zehirlenmeleri, besin maddelerinde belirli bazı mikroorganizma ve zehirlerin (toksin) bulunması sonucu ortaya çıkar. Bunun dışında, ağır metal ve kimyasal maddelerin besinlere bulaşması sonrasında da ortaya çıkabilir.

Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi şikayetler bu durumda sıklıkla görülür. İshal vakalarının yüzde 90’ında ateş yoktur. Ateşin yüksek olması çok ciddi bir zehirlenme tablosunun varlığına işarettir. Gıda zehirlenmesi genellikle kendi kendini sınırlar ve 2-3 gün içinde iyileşir. Gıda zehirlenmeleri dünya ölçeğinde çocuk ve erişkinlerde en sık ölüm nedenlerinden biridir. Et ve süt ürünleri, kümes hayvanlarının etleri, sosis, sucuk, dondurma, soslu yiyecekler, kremalı pastalar, bir süre açıkta kalmış deniz ürünleri, yumurta ve limonata gibi yiyeceklerle gıda zehirlenmesi sık olarak ortaya çıkabilmektedir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Gıda zehirlenmeleri genellikle birkaç gün içinde iyileşir. İyileşme sürecinde kaybedilen sıvının yerine konması, tuzlu ayran tüketilmesi yeterlidir. Genellikle antibiyotik ve ishal önleyici ilaçların içilmesine gerek yoktur. Ancak ishal üç günden fazla sürerse, yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve dışkıda kan varsa mutlaka bir hastaneye başvurulması gerekir.

İlaç Kullanılmalı mı?

Vakaların büyük çoğunluğunda antibiyotik ve bağırsak hareketlerini azaltan, ishal önleyici ilaç kullanımı gerekmez. Hatta kusmaya yönelik ilaçlar da kullanılmamalıdır. İshal ve kusma, mikroorganizma ve toksinlerinin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Çünkü kusma, midenin bağırsaklara geçmesine izin vermediği toksin yüklü besinin dışarı atılması demektir.