SORU 1: Alkolik karaciğer hastalığı nedir ve nelere yol açar?
Alkolik karaciğer hastalığı uzun süreli, fazla miktarda alkol kullanımına bağlı olarak gelişen karaciğer hastalığı spektrumudur. Karaciğer yağlanmasından siroza kadar ilerleyebilir. Genel kabul gören değerlendirmeye göre günde 20gr alkol tüketimi karaciğeri yağlandırır. Kadınlarda günde 20gr, erkeklerde ise 40gr alkol karaciğer üzerinde toksik etkiye sahiptir. Kullanılan alkolün türü değil miktar ve kullanım süresi önemlidir. Alkollü içkinin içindeki alkol miktarı da önemlidir. Uzun süre alkol tüketen her kişide alkolik karaciğer hastalığı gelişmez.
SORU 2: Alkolik karaciğer hastalığı gelişimini kolaylaştıran nedenler nelerdir?
- Alkolün miktar ve süresi
- Alkol için şekli (sürekli kullananlarda, aralıklı kullananlardan daha sık)
- Beslenme bozukluğu (alkol ile birlikte proteinden fakir, kötü beslenme)
- Kişinin genetik özellikleri
- Cins (kadınlarda daha sık ve şiddetli)
- Hepatit virüsleri (hepatit B, hepatit C ve diğerleri)
- Sigara (alkol, sigara ayrılmaz ikili)
- Karaciğerde demir artışı
- Obezite
- Hepatit B taşıyıcılığı
SORU 3: Çeşitli içkilerdeki alkol oranı ne kadardır?
| Bira | %3-5 | Viski | %43 |
| Şarap | %10-14 | Likör | %13-40 |
| Votka | %45 | Rakı | %40-45 |
| Cin | %40 | İspirto | %82 |
Alkol miktarı (gr) = Hacim (ml) x % alkol oranı x 0.8’dir.
SORU 4: Alkolik karaciğer hastalığı riskini azaltabilecek faktörler nelerdir?
- Protein, antioksidan ve kolinden zengin bir diyet
- Günde 4-5 fincan kahve??
- Tok durumda alkol kullanımı
SORU 5: Vücutta alkol metabolizması nasıl işler?
İçilen alkolün bir kısmı midede bulunan enzimler tarafından metabolize edilerek, dolaşıma giren ve karaciğere giden alkol miktarı azaltılabilir. Normalde midede bulunan bu enzimlerin aktivitesi kadınlarda erkeklerden düşüktür ve kadınlar bu nedenle alkolik karaciğer hastalığı gelişimine daha yatkındır. Alkolün ancak %2-10 kadar nefes yolu ve böbreklerle vücuttan uzaklaştırılır ve geri kalan miktar ise karaciğerde metabolize edilir. Alkol hepatoksit içinde başlıca alkol dehidrogenaz (ADH), mikrozomal etanol okside edici sistem (MEOS) ve çok az olarak katalaz enzimi ile metabolize edilecektir. Alkol karaciğerde bu enzim sistemleri ile hidrojen ve asetaldehide metabolize olmaktadır. Alkolün toksik etkisinden bu iki toksik madde ve direkt alkol etkisi sorumludur.
SORU 6. Alkolün vücutta neden olduğu hastalıklar nelerdir?
- Yağlanma
- Hepatit
- Siroz
- Pankreatit
- Hepatosellüler karsinom
- Hipertansiyon
- Alkolik kardiyomiyopati
- Kanser
- Hepatit B aktivasyonu
- Erken yaşlanma
SORU 7: Karaciğer yağlaması kan testleri ile anlaşılabilir mi?
Karaciğer yağlanmasını gösteren spesifik kan testi yoktur. Karaciğer enzimleri olarak bilinen SGOT, SGPT, Alkali fosfataz, Gamma GT tetkikleri normal sınırlarda olabilir veya bu enzimlerin bir veya birkaçında hafif yükseklikler söz konusu olabilir. Albümin düzeyinde düşüklük, bilirubin düzeylerinde hafif yükseliş ve alkolik hepatit söz konusu olduğu zaman lökosit sayısında artış ve sedimentasyon yüksekliği görülebilir.
SORU 8: Karaciğer yağlanmasının kesin tanısı nasıl konur?
Biyopsi dışında karaciğerin ultrasonografik tetkiki tanıyı koydurur. Ultrason basit yağlanma ile steatohepatit arasında ayrım yapamaz, var ise siroz bulguları görülebilir.