Uygun ortamlarda saklanmaması, yeterince pişirilmemesi ve hijyen kurallarına uyulmaması nedeniyle besin zehirlenmelerinde artış oluyor. Bu tehlikenin önüne geçmek için bazı noktalara dikkat edilmesi gerekiyor…
Hangi Belirtilere Yol Açar?
Besin zehirlenmesi; besinlerle bulaşan, aynı yemeği yiyen iki ya da daha fazla kişiyi etkileyen, mide-bağırsak sistemine ait belirtilerle seyreden ani başlangıçlı bir infeksiyon hastalığıdır. Özellikle yaz aylarında bu tür zehirlenmelerde artış olur. Bu vakalarda, bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi şikâyetler sıklaşır. İshal genel olarak şekilsiz, kokusuzdur ve kan içermez. Vakaların %90’ında ateş yoktur. Ateşin yüksek olması çok ciddi bir zehirlenme tablosunun varlığına işarettir.
Önce Ne Yapmalı?
Bu tür zehirlenmeler iki-üç gün içinde geçer. Tedavisi için öncelikle bol su tüketilmelidir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- İki gündür kusuyorsanız,
- Üç gündür ishalseniz,
- Katık kusuyorsanız,
- Dışkınızda kan varsa,
- Nöbet geçiriyorsanız,
- Çift görüyorsanız,
- Diliniz dolanıyorsa,
- Ruhsal durumunuz değişkense, zaman kaybetmeden doktora başvurun.
Antibiyotik Kullanılmalı mı?
Besin zehirlenmesiyle birlikte yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve kanlı ishal söz konusu ise doktor kontrolünde antibiyotik kullanmak gerekir. Antibiyotikler toksinlere değil, bağırsak duvarına yerleşmiş olan mikroorganizmalara karşı etkilidir. Basit besin zehirlenmelerinde antibiyotiğe gerek yoktur.
Hayati Tavsiyeler
- Besinleri güvenilir yerlerden satın alın. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyecekleri tüketmekten kaçının.
- Hijyen kurallarına uyulduğundan emin olduğunuz yerlerde yemek yiyin.
- Gıdaların etiket bilgisini okuyun, üretim, son kullanma tarihi ve saklama koşullarına dikkat edin. Kokusu değişmiş, küflenmiş, rengi değişmiş besinleri tüketmeyin.
- Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünlerini kullanmayın.
- Kırık, çatlak ve dışkıyla kirlenmiş yumurta satın almayın. Yumurtaları kullanmadan hemen önce yıkayın ve sarısı sertleşinceye kadar pişirin.
- Alt ve üst kapakları şişkin, kutusu hasar görmüş, kapağı gevşemiş ve son kullanma tarihi geçmiş konserveleri satın almayın.
- İçme sularının güvenilir kaynaklardan satın alınmasına özen gösterin.
- Sebze ve meyveleri iyice yıkadıktan sonra tüketin.
- Dondurulmuş besinler, buzdolabı sıcaklığında veya mikrodalga fırında çözdürülerek kullanılmalıdır. Çözdürme işlemi oda sıcaklığında yapılmamalıdır.
- Yemekleri günlük olarak hazırlayın. Artan yemeklerde yeniden ısıtma söz konusu olacaksa bir kereden fazla ısıtmayın.
- Kırmızı et, tavuk, balık, süt ve ürünleri gibi kolay bozulabilen, riskli besinleri uygun süre ve sıcaklıklarda pişirin. Pişmiş yemekleri oda sıcaklığında bir saatten fazla bekletmeyin.
- Pişirdikten sonra hemen tüketilmeyecek yemekleri hızla soğutun ve yeniden servis edilene kadar buzdolabında saklayın.