Yaz aylarında yaygın olarak görülen sağlık sorunlarından biri de besin zehirlenmeleridir. Bu tür zehirlenmeler, besin maddelerinde belirli bazı mikroorganizma ve toksinlerin bulunması sonucunda ortaya çıkar. Bunun dışında ağır metal ve kimyasal maddelerin besinlere bulaşması nedeniyle de oluşabilir. Yaz aylarının kabusu besin zehirlenmeleri genellikle birkaç gün içinde düzelir. Ancak bazen çok ciddi sağlık tablolarına da yol açabilir…
Belirtileri Neler?
Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi şikayetler çok sık görülür. İshalde dışkı genel olarak kan içermez, şekilsiz ve kokusuzdur. Vakaların yüzde 90’ında ateş yoktur. Ateşin yüksek olması çok ciddi bir zehirlenme tablosunun varlığına işarettir.
Korunma Yolları Nelerdir?
Kişinin bağışıklık sisteminin durumu, mide-bağırsak sisteminin bağışıklık durumu ve kişisel hijyen son derece önemlidir. Bazı yararlı mikroorganizmaların desteklenmesi için probiyotik ve prebiyotik beslenme şekli olumlu etki sağlar. Bunun için mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Ayrıca yaz aylarında en güvenilir yiyecek yoğurttur; kırmızı ve beyaz ete kıyasla pişmiş tencere et yemekleri ve zeytinyağlı sebze yemekleri daha güvenilirdir. Bunun için de bir uzmana danışılmalıdır. Açıkta satılan besinlerden ve açık su kaynaklarından kesinlikle uzak durulmalıdır. Kokusu değişmiş, küflenmiş, rengi değişmiş besinler asla tüketilmemelidir.
Antibiyotik ve İshal Önleyici İlaç Kullanılmalı mı?
Besin zehirlenmesine yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve kanlı ishal eşlik ediyorsa doktor kontrolünde antibiyotik kullanmak gerekir. Antibiyotikler toksinlere değil bağırsak duvarına yerleşmiş mikroorganizmalara karşı etkilidir. Basit besin zehirlenmelerinde ise antibiyotiğe gerek yoktur. Vakaların büyük çoğunluğunda antibiyotik ve bağırsak hareketlerini azaltan ishal önleyici ilaç kullanımı gerekmez. Hatta kusma önleyici ilaçlar da kullanılmamalıdır. İshal ve kusma, mikroorganizmalarla toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
Hangi Yiyecekler Tehlikeli?
Yaz aylarında özellikle et ve süt ürünleri, kümes hayvan etleri, sosis, sucuk, dondurma, mayonez, soslu yiyecekler, kremalı pastalar, bir süre açıkta kalmış deniz ürünleri, yumurta ve limonata gibi yiyecek ve içeceklerle besin zehirlenmesi ortaya çıkabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Gıda zehirlenmeleri genellikle birkaç gün içinde geçer. İyileşme sürecinde kaybedilen sıvının yerine konması için tuzlu ayran tüketilmesi yeterlidir. Ancak ishal üç günden fazla sürerse, yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve dışkıda kan varsa mutlaka hastaneye başvurulması gerekir.