Glüten Toksik Bir Proteindir
Glüten; buğday, arpa, çavdarda bulunan toksik bir proteindir, yulafta glüten yoktur. Yulaf dışında pirinç, mısır ve soyada glüten bulunmaz. Glüten; Latince kökenli bir kelimedir ve yapışkan protein anlamına gelmektedir. Günümüzde buğdayın genetiği ile çok fazla oynanmıştır ve eskiye göre bol miktarda glüten içerir.
Glüten En Çok Kullanılan Katkı Maddesidir
Tahıllar dışında pek çok yiyecek ve içecekte, hazır besinlerde glüten bulunur. Glüten besinlere elastikiyet, dolgunluk, şekil, kıvam kazandırır, hamur işlerinin hafif, çıtır-çıtır ve gevrek olmasını sağlar. Bu özellikleri nedeniyle glüten hemen her türlü hazır besinde katkı maddesi olarak bulunur. Glüten ayrıca ilaçların içinde, güzellik malzemelerinde, banyo malzemelerinde de bulunan bir toksik proteindir. Glüten kısaca her yerde hazır ve nazırdır. Sindirim sistemimiz çok fazla miktarda glüteni sindirmeye uygun değildir. İşlenmiş ve ambalajlı besinler büyük olasılıkla glüten içermektedir. Ekmekler, makarna, çörek, gevrek, pasta, pizza, işlenmiş et (sosis, salam, sucuk), bira, alkollü içecekler, soslar, çorbalar, turşular, sirke, bulgur, irmik, kuskus, müsli gibi besinler glüten içerirler. Ayrıca güzellik ve kozmetik ürünlerinden ruj, fondöten, pudra, losyon, makyaj malzemeleri glüten içerebilir. İlaçlar, vitamin takviyeleri, katkı maddeleri de glüten içerebilir.
Glüten; Çölyak Dışında Pek Çok Hastalığa Yol Açabilir
Glütenin neden olduğu en önemli hastalık çölyak hastalığıdır. Glüten ince barsak mukoza hücrelerine toksik etki yapar; vücudun bağışıklık sistemi harekete geçer ve ince barsaklardaki besin, vitamin ve minerallerin emilimini sağlayan villus adı verilen parmaksı çıkıntılar ortadan kalkar. Villusların ortadan kalkması ile besinler, vitamin ve mineraller emilemez; kronik ishal, zayıflama, çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği ortaya çıkar. Çölyak hastalığı otoimmün ve genetik bir hastalıktır. Birinci derece akrabalarda hastalık sıktır. Çölyak hastalığı sık olarak gözden kaçan ve diğer hastalıklarla karıştırılan bir hastalıktır, toplumda sıklığı %1’e kadar çıkmaktadır ve çölyak hastalığı sıklığı giderek artmaktadır. Barsak tutulumunun yaygınlığı şikayetleri belirler. Bazen ishal, karın ağrısı, şişkinlik, gaz gibi şikayetler olmadan kansızlık; osteoporoz; karaciğer yağlanması; nöropati, demans gibi nörolojik belirti ve bulgularla seyredebilir. Yaygın barsak tutulumu olan hastalarda kronik ishal, kilo kaybı, kötü kokulu ve yağlı gaita sıktır. Bazen ishal olmadan kabızlık, zayıflama olmadan obeziteye neden olabilir.
Kesin Tedavisi Yok Çözüm Yolu Var
Çölyak hastalığı tedavisi olmayan ama çözümü olan bir hastalıktır. Çözüm glüten içeren her türlü tahıl, yiyecekler, kozmetik ürünleri ve ilaçlardan uzak durmaktır. Glüten her türlü yiyecekte vardır, etiketler dikkatle okunmalıdır.